Adıyaman Büyümede Türkiye’nin Zirvesine Çıktı

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2024 yılı il düzeyinde Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) verileri, Türkiye ekonomisinin şehirler bazındaki dağılımını çarpıcı şekilde ortaya koydu. Cari fiyatlarla yapılan hesaplamalara göre, Türkiye ekonomisinin lokomotifi yine İstanbul olurken; büyüme hızında ise Adıyaman dikkat çekici bir başarıyla ülke birincisi oldu.

İstanbul’dan 13 trilyon TL’yi aşan üretim 2024’te 13 trilyon 10 milyar 693 milyon TL’lik ekonomik büyüklük üreten İstanbul, toplam GSYH’den %29,2’lik pay alarak ilk sıradaki yerini korudu. Türkiye ekonomisinin neredeyse üçte biri tek başına İstanbul tarafından oluşturuldu. İstanbul’u: Ankara: 4 trilyon 672 milyar 844 milyon TL (%10,5) İzmir: 2 trilyon 562 milyar 758 milyon TL (%5,7) izledi. GSYH listesinde son üç sırada ise Gümüşhane (41,9 milyar TL), Ardahan (35,5 milyar TL) ve Bayburt (28,1 milyar TL) yer aldı. Türkiye GSYH’sinin %53’ü yalnızca ilk beş il tarafından üretildi. Kişi başına gelirde zirve yine İstanbul’un Kişi başına GSYH sıralamasında da 2024 yılı lideri İstanbul oldu. İstanbul: 802 bin 669 TL Kocaeli: 788 bin 873 TL Ankara: 788 bin 859 TL Kişi başına gelirin en düşük olduğu iller ise Van, Ağrı ve Şanlıurfa olarak kaydedildi. Türkiye ortalamasının üzerinde kişi başına gelire sahip il sayısı 11 oldu. Sektörel liderlik: İstanbul damgasını vurdu 2024’te İstanbul; tarım, ormancılık ve balıkçılık ile diğer hizmet faaliyetleri dışında kalan tüm sektörlerde Türkiye birincisi oldu. Bazı sektörlerde İstanbul’un aldığı pay: Bilgi ve iletişim: %64,0 Finans ve sigorta: %59,3 Mesleki, idari ve destek hizmetleri: %39,0 Ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmetleri: %39,8 İnşaat: %27,8 Tarımda Konya %5,6 ile lider olurken, “diğer hizmet faaliyetleri”nde Ankara %44,9 ile ilk sırada yer aldı. İstanbul ekonomisinde en büyük pay hizmetler sektöründe İstanbul’un iç ekonomik dağılımına bakıldığında en yüksek pay %33,9 ile ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmetleri sektöründe gerçekleşti. Sanayi %15,1 ile ikinci, mesleki-idari destek hizmetleri %7,2 ile üçüncü sırada yer aldı. Büyüme rekoru: Adıyaman Türkiye’nin zirvesinde Zincirlenmiş hacim endeksiyle yıllık GSYH, 2024’te bir önceki yıla göre %3,3 artış kaydetti. Bu artışın üzerinde büyüme gösteren il sayısı 46 oldu. En hızlı büyüyen 3 il: Adıyaman – %31,4 Bayburt – %17,1 Malatya – %17,0 Özellikle Adıyaman, deprem sonrası toparlanma ve yeni yatırımların etkisiyle Türkiye’nin en hızlı büyüyen ili olurken, ekonomik dinamizmiyle ülke gündemine oturdu. En fazla daralan iller: Bilecik – %2,4 Kırşehir – %5,7 Erzincan – %7,9 Büyümeye en fazla katkıyı yine İstanbul sağladı 2024’te Türkiye’nin toplam %3,3’lük büyümesine en yüksek katkıyı sağlayan il %0,62 ile İstanbul oldu. Onu: Ankara (%0,44) Hatay (%0,16) izledi. Büyümeye negatif katkı sağlayan illerin başında ise Erzincan, Kırşehir ve Adana yer aldı. Merkez İstanbul, yükselen yıldız Adıyaman Veriler, Türkiye’de ekonomik üretimin hâlâ İstanbul odaklı olduğunu gösterirken, özellikle Adıyaman’ın 2024 yılında sergilediği rekor büyüme performansı, şehirler arasındaki toparlanma hızının değiştiğini ortaya koyuyor.