Üç Yıl Aynı Ürüne Destek Yok: Yeni Tarım Modeli Devrede Yeni Tarımsal Destekleme Modeli Devrede

Adıyaman Tarım ve Orman İl Müdürü Abdulkadir Akkan’dan TARSİM ve Yeni Destekleme Modeli Hakkında Önemli Açıklamalar

12 Nisan 2025 tarihinde Türkiye genelinde meydana gelen zirai don olayı, başta Adıyaman olmak üzere tam 65 ilde geniş bir ürün yelpazesinde ciddi zararların oluşmasına neden oldu. Tarım ve hayvancılıkla geçimini sağlayan binlerce üretici için bu olay büyük bir endişe kaynağı haline gelirken, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın devreye girerek başlattığı destekleme çalışmaları üreticiye adeta nefes aldırdı. Adıyaman Tarım ve Orman İl Müdürü Abdulkadir Akkan, yaşanan don felaketi ve sonrasında uygulanacak destekleme modeli hakkında detaylı bilgiler verdi. Yapılan açıklamalarda TARSİM sigortası olan ancak don teminatı bulunmayan üreticiler için de destek ödemeleri yapılacağı müjdelendi. “Zirai Don, 65 İlimizi Vurdu; Hemen Sahaya İndik” Adıyaman’da 29.500 çiftçinin Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı olduğunu belirten Müdür Akkan, don felaketinin ardından üreticilerin tek tek dilekçelerle başvurarak zararlarını bildirdiklerini ve buna göre sahada tespit çalışmalarının başlatıldığını ifade etti: “12 Nisan’da yaşanan don hadisesi, ülke genelinde tam 65 ilimizde çok sayıda üründe zarara yol açtı. Sayın Bakanımız İbrahim Yumaklı’nın talimatlarıyla aynı gün sahaya indik. Hızla tespit çalışmalarını başlattık. Hangi üründe ne kadar zarar olduğunu, arazide bizzat yerinde tespit ederek ciddi bir rapor hazırladık ve Bakanlığımıza sunduk.” “Desteklemeler Genişletildi: TARSİM’i Olan Olmayan Yararlanacak” Destekleme modelinin kapsamına dair açıklamalarda bulunan Müdür Akkan, üreticilerin önemli bir kısmının TARSİM sigortasına sahip olduğunu ancak don teminatı olmaması nedeniyle risk altında kaldığını belirtti. Akkan, bu konuda yapılan yeni düzenlemeyi şu sözlerle aktardı: “TARSİM sigortası olan üreticiler zaten hali hazırda destek alıyor. Ancak TARSİM poliçesinde don teminatı bulunmayan üreticilerimiz de bu kez destekleme kapsamına alındı. Ayrıca hiçbir TARSİM sigortası olmayan üreticiler de zarar oranlarına göre desteklenecek. Bu karar 14 Eylül tarihli Resmi Gazete’de, Sayın Cumhurbaşkanımızın imzasıyla yayımlandı. Yani destekleme kapsamı çok daha genişletildi.” Akkan, ödeme süreciyle ilgili olarak da “Üreticilerimizin sezonda yapmış oldukları masraflar dikkate alınacak ve zarar oranına göre ödeme hesaplara hızlıca yatırılacak,” ifadelerini kullandı. ÇKS Kayıtları ve Ürün Beyanı Konusunda Kritik Uyarı   Tarım ve Orman İl Müdürü Abdulkadir Akkan, açıklamasının devamında üreticilere yönelik Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) hakkında da önemli hatırlatmalarda bulundu. 1 Eylül 2025 – 31 Aralık 2025 tarihleri arasında başvuruların alınacağını hatırlatan Akkan, özellikle ürün beyanlarının doğru ve zamanında yapılmasının hayati önem taşıdığını ifade etti: “Üretici kayıt sırasında ne ekeceğini beyan etmek zorunda. Ancak daha sonra fikrini değiştirip başka bir ürün ekmek isterse, mutlaka sistemde ürün değişikliği bildirimini yapması gerekiyor. Bu bildirimler 15 Mart – 15 Nisan tarihleri arasında yapılabilir. Aksi halde yanlış beyanda bulunup farklı ürün eken çiftçimiz destekleme hakkını kaybedecek.” 2026 İçin Önemli Tarih: Arazi Bildirimleri 30 Haziran’a Kadar Yapılmalı Açıklamasında, kiralanan veya yeni edinilen arazilerle ilgili beyanların da sisteme işlenmesinin zorunlu olduğunu vurgulayan Akkan, 2026 yılı için son tarihin 30 Haziran 2026 olduğunu belirtti. “Üreticimiz yeni bir arazi kiraladıysa ya da satın aldıysa bu bilgiyi sisteme bildirmeli. Bu işlemi 30 Haziran 2026 tarihine kadar yapmazsa, desteklemelerden yararlanamayacak. Lütfen bu tarihleri gözden kaçırmayın.” Yeni Destekleme Modeli: 3 Yıl Aynı Ürüne Destek Yok! Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2024 yılında devreye aldığı Yeni Üretim ve Destekleme Modeli hakkında da bilgi veren Akkan, özellikle aynı arazide üç yıl üst üste aynı ürünün ekilmesi durumunda destek verilmeyeceğini açıkladı: “Üç yıl boyunca aynı ürünü aynı tarlaya eken üreticimize artık destek verilmeyecek. Bu münavebe sisteminin temelidir. Örneğin bu yıl buğday, gelecek yıl tekrar buğday, üçüncü yıl da buğday eken üretici, o yıl destek alamaz. Bu durum toprağın verimini korumak ve sürdürülebilir tarımı sağlamak için kritik.” Akkan, bu kapsamda baklagiller gibi toprağı besleyen ürünlerin teşvik edildiğini, Nadas yerine üretim odaklı rotasyonun destekleneceğini de vurguladı. Düz Arazide Kurulan Meyve Bahçelerine Destek Yok Adıyaman İl Müdürü Akkan, özellikle meyvecilik yapan üreticileri ilgilendiren yeni bir uygulamayı da duyurdu. Bundan böyle %6 eğimin altında bulunan düz arazilere meyve bahçesi kurulması halinde destek verilmeyeceğini söyledi: “Yıllardır düz arazilere meyve bahçesi kuruldu. Ancak bu araziler hem iklimsel risklere açık, hem de hava sirkülasyonu, güneşlenme gibi faktörlerde zayıf. Don ve doludan en çok bu alanlar zarar görüyor. Artık bu tür bahçelere izin verilmeyecek ve destek de verilmeyecek.” “Üretici Kazanırsa Türkiye Kazanır” Konuşmasının sonunda, üreticilerin sistemde belirtilen kurallara uyması halinde kazançlı çıkacağını vurgulayan Akkan, bu dönüşümün hem Adıyaman hem de Türkiye tarımı için bir kalkınma hamlesi olduğunu ifade etti: “Yeni destekleme modeli ile üreticimiz daha bilinçli ekim yapacak, toprağını koruyacak ve kazancını artıracak. Biz istiyoruz ki üretici kaybetmesin, destekten mahrum kalmasın. Bu bilinçle hareket edilirse hem üreticimiz kazanacak hem de Adıyaman tarımı güçlenecek. Tarımla kalkınan bir Türkiye için hep birlikte çalışmalıyız.”  Özetle: Don zararı gören tüm üreticilere destek var TARSİM sigortası olmayanlar da kapsamda Ürün beyanı ve değişiklik süresi: 15 Mart – 15 Nisan Aynı ürün 3 yıl üst üste ekilirse destek yok Meyve bahçeleri için %6 eğim şartı getirildi Yeni araziler için bildirim süresi: 30 Haziran 2026