Adıyaman’da özel okullarda eğitim ücretlerine yapılan fahiş zamlar, ek hizmet adı altında velilerden talep edilen yüksek meblağlar ve Milli Eğitim Bakanlığı’nın belirlediği müfredatın dışına çıkılması gibi uygulamalar, öğrencilerin ailelerini ciddi biçimde mağdur ediyor. Adıyaman Milli Eğitim Müdürlüğü'nün eğitimin cep yakması ve yönetmelik dışına çıkılması ile ilgili ciddi anlamda denetim mekanizmasını devreye koyarak velilerin bu durumdan kurtulmalarına yardımcı olması gerekiyor.  Bakanlığın 2025 yılı başında yürürlüğe soktuğu yeni yönetmeliklerle özel okullara yönelik birçok sınırlama ve şeffaflık kuralı getirilmiş olmasına rağmen, sahada bu kuralların uygulanmadığı yönündeki iddialar artarak devam ediyor. Veliler, Özel okul fiyatlarının yüksek olduğunu bazen de okul kayıt döneminde ücretlerin düşük gösterildiğini, ancak kayıt sonrası kıyafet, yemek, ek kitap ve etkinlik gibi kalemlerle maliyetin ikiye hatta üçe katlandığını belirtiyor. Özellikle ekonomik durumu sınırlı olan aileler bu yükün altından kalkmakta zorlanırken, kamu otoritelerinin denetimlerini sıklaştırması ve yaptırım süreçlerini etkin işletmesi talep ediliyor. Eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması ve özel okulların keyfi uygulamalarla velileri zor durumda bırakmaması için, Adıyaman’da yaşanan bu sorunlara ivedilikle çözüm bulunması bekleniyor.

Adıyaman’da özel okul velileri, yüksek ücretlerle karşı karşıya kaldıklarını belirterek, fiyatların düşük gösterilse bile ek kitap, okul kıyafeti ve diğer zorunlu giderlerle şişirildiğini dile getiriyor. Okulların kapanmasının ardından yeni dönem kayıtlarında yaşanan fiyat artışları, özellikle bölgedeki ailelerin ekonomik yükünü ağırlaştırıyor.

Adıyaman’da Veliler ayrıca, özel okullarda Milli Eğitim Bakanlığı’nın belirlediği müfredat dışı eğitim verildiğini iddia ederek, denetimlerin yetersiz olduğunu vurguluyor.

MEB’den Özel Okullara Yeni Düzenlemeler

3 Ocak 2025 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan “Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile özel okullarda ücretlendirmeye ilişkin önemli yenilikler getirildi. Yönetmelik kapsamında;

Okullar, öğrenci ve velilerden yemek, kıyafet, ek kitap ve benzeri hizmetler için alacakları ücretleri Mayıs ayı sonuna kadar belirlemek ve servis ücretlerini UKOME tarifelerine uygun olarak en geç bir ay içinde ilan etmek zorunda.

Ücret artışları, enflasyon oranları dikkate alınarak sınırlanacak; fahiş zam yapılması engellenecek.

Tüm ücretler okulun resmi internet sitesinde yayımlanacak ve tahsilatlar MEB ile valiliğe bildirilen banka hesapları üzerinden yapılacak.

Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okul öğrencilerinin kılık kıyafetlerine dair yönetmelik özel okullarda da uygulanacak.

Velilere kıyafetlerin serbest piyasa koşullarında temin edilmesi hakkı verilecek; okulların velileri belirli kıyafetleri zorunlu kılmasına izin verilmeyecek.

Özel günlerde ve etkinliklerde ekstra kıyafet zorunluluğu kaldırılacak.

Ayrıca, Bakanlık tarafından 16 Ocak 2025’te yapılan açıklamayla, özel okullarda öğrenci velilerinden “ders kitabı” ücreti alınamayacağı bildirildi. Böylece, devlet okullarında olduğu gibi özel okullarda da Bakanlık onaylı ücretsiz ders kitapları okutulacak. Bu konuda aksayan okullara, Özel Öğretim Kurumları Kanunu gereğince ağır idari para cezaları ve hatta çalışma ruhsatı iptali yaptırımları uygulanabilecek.

Velilerden Denetim Talebi

Adıyaman’daki özel okul velileri, bu düzenlemelere rağmen yüksek ücret ve denetim eksikliği sorunlarının devam ettiğini belirtiyor. Geçtiğimiz Cuma günü Gözde TV ekranlarında yayımlanan “Sözün Özü” programında da bu konu velilerin şikayetleriyle gündeme taşındı.

Veliler, Bakanlık tarafından getirilen yeni kurallara rağmen fiyat artışlarının önüne geçilmediğini, özel okulların maliyetleri şeffaf bir şekilde açıklamadığını fiyatı düşük gösterselerde çeşitli isteklerle yüksek meblağların talep edildiğini ifade ediyor. Bu durumun son bulması için Milli Eğitim Bakanlığı’nın ve ilgili kurumların denetimleri sıklaştırması ve gerektiğinde yaptırımlar uygulaması talep ediliyor.

Adıyaman’daki özel okul fiyat çıkmazının, velilerin mağduriyetine yol açıyor. Eğitim kalitesi kadar eğitim maliyetlerinin de kontrol altında tutulmasının önemine vurgu yapıyor.

3 Ocakta Resmî Gazete'de yayımlanan “Millî Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" ile ilgili maddelerde şunlar yer alıyordu: “Kurumlar, öğrenci veya kursiyerlerden; yemek, kahvaltı, pansiyon/yatakhane, kitap-kırtasiye, kıyafet, etüt, uluslararası diploma ve sertifika programı ve benzeri hizmetler karşılığında alacakları ücretleri mayıs ayının sonuna kadar; servis hizmeti karşılığında alacakları ücreti ise ulaştırma koordinasyon merkezleri (UKOME) tarafından servis ücret tarifelerinin belirlendiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde tespit edecekler. 

Okulların ara sınıflarının bu fıkrada sayılan yemek ve kahvaltı ile servis ücreti dışındaki hizmetlerinin ücretleri belirlenirken bir önceki eğitim öğretim yılında ilan edilen ücret; okulda devam eden öğrencilerin hizmet ücretleri belirlenirken ise öğrenci kayıt sözleşmesinde belirlenen ücret dikkate alınacak ve bu ücretlere [(bir önceki yılın ortalama Yİ-ÜFE+bir önceki yılın ortalama TÜFE)/2] oranından fazla artış yapılamayacak. Bu fıkrada yer alan hizmetlerden talep eden veliler faydalanacak. 

Düzenleme sayesinde bu ücretlerde sadece enflasyon oranında artış yapılması sağlanacak.

Okulların anaokulu, ilkokul, ortaokul ve lise kademelerinin başlangıçları için belirledikleri öğrenim ücretinde fahiş oranda artış yapamamalarına yönelik düzenlemelerin de yer aldığı Yönetmelik'e göre, kurumlar belirledikleri tüm ücretleri kuruma ait internet sitesi üzerinden yayımlayacak.

Eğitim ücretiyle birlikte diğer hizmetler karşılığında alınacak tüm ücretler, kurum adına açılan ve Millî Eğitim Bakanlığı ile valiliğe bildirilen hesap numarasına yatırılarak tahsil edilecek.

Düzenlemeyle artık özel okullarda da Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Okul Öğrencilerinin Kılık ve Kıyafetlerine Dair Yönetmelik hükümleri uygulanacak.

Marka lisans sözleşmesi yapanlar da dâhil olmak üzere okullar, kıyafetlerin serbest piyasa koşullarında velilerce temin edilmesini engelleyici veya kurumlar tarafından belirlenen elektronik ticaret ortamından temine yönelik velileri zorlayıcı uygulamalar yapamayacak.

Özel gün, hafta ve kutlamalarda ders içi ve dışı faaliyetlerde kullanılmak üzere veliye mali yük getirecek özel kıyafet aldırılamayacak.

"Özel Kreş ve Gündüz Bakımevleri ile Özel Çocuk Kulüplerinin Kuruluş ve İşleyiş Esasları Hakkında Yönetmelik" kapsamında faaliyette olan özel çocuk kulüplerinin, Yönetmelik'in yayım tarihinden itibaren 1 yıl içinde özel eğitim ve rehabilitasyon merkezi, özel motorlu taşıt sürücüleri kursu, özel ulaştırma hizmetleri mesleki eğitim ve geliştirme kursları dışındaki özel öğretim kurumlarından biri için Millî Eğitim Bakanlığı tarafından belirlenen standartları sağlayarak kurum açmak üzere başvurmaları halinde kurum açma izni ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenecek.

Millî Eğitim Bakanlığınca yapılan yeni mevzuat doğrultusunda gelecek eğitim öğretim döneminden itibaren özel okullarda çocuğu bulunan veliler,  "ders kitabı" adı altında hiçbir ücret ödemeyecek. Özel okullarda da devlet okullarında olduğu gibi Bakanlıkça ücretsiz dağıtılan ders kitapları okutulacak.

Bakanlıkça ilk olarak geçen yıl yapılan yönetmelik düzenlemesiyle 2024-2025 eğitim öğretim yılı itibarıyla tüm özel okullarda Bakanlık onaylı ücretsiz ders kitaplarının okutulması zorunluluğu getirilmişti.

Millî Eğitim Bakanlığı, gelecek eğitim öğretim yılında da talep edilip edilmediğine bakmadan, tüm özel okullara öğrenci sayısı kadar ders kitabını ücretsiz göndermeyi sürdürecek. Bakanlığın ücretsiz dağıttığı ders kitaplarını kullanmayan ya da "ders kitabı" adı altında velilerden ücret talebinde bulunan özel okullara Özel Öğretim Kurumları Kanunu'nun 7. maddesinde yer alan cezai müeyyideler uygulanabilecek. Bu madde, söz konusu fiilin tekrarı hâlinde brüt asgari ücretin 20 katına kadar idari para cezası ve kurum açma izni ve çalışma ruhsatının iptaline kadar gidebilecek kademeli bir cezai müeyyideyi öngörülüyordu.

Bakanlık tarafından bu düzenlemeler yapılmışken Adıyaman’daki özel okulların velileri bu fiyat çıkmazından kurtarması gerekiyor. Çıkarmıyorlarsa denetimler ile gerekli işlemlerin yapılması lazım.